Aynı Yol, Aynı İhmal, Aynı Son: TİGEM Malatya Neden Önlem Alamıyor?
Türkiye’nin en köklü tarım ve hayvancılık kurumlarından biri olan TİGEM’e bağlı Sultansuyu Tarım İşletmesi, ne yazık ki son yıllarda başarılarıyla değil, tekrarlanan ihmallerle gündeme geliyor. Aradan geçen onca yıla, yaşanan can kayıplarına ve kamuoyunda oluşan tepkiye rağmen, aynı hataların tekrar etmesi artık basit bir talihsizlik değil, kurumsal bir yönetim sorunu olarak karşımızda duruyor.
Takvimler 5 Ağustos 2019’u gösterdiğinde, Sultansuyu’nda yaşanan olay hafızalara kazınmıştı:
Tavladan kaçan taylar şehirlerarası karayoluna çıktı, 3 tay telef oldu, 38 tay kayboldu. O gün “önlem alınacak” denildi, “tedbirler artırılacak” denildi, sorumlulara dair kamuoyuna umut verici açıklamalar yapıldı.
Aradan 6 yıl geçti.
Ve bu kez tarih 25 Aralık 2025.
Yine Sultansuyu Tarım İşletmesi.
Yine tavladan kaçan yarış tayları.
Yine şehirlerarası karayolu.
Yine çarpışan araçlar.
Yine telef olan hayvanlar.
Yine yaralanan bir insan.
İlk belirlemelere göre 20’ye yakın tay karayoluna çıktı, 6 tay telef oldu, 2 tayın ayağı kırıldı, 3 araçta büyük hasar oluştu, 1 kişi yaralandı. Bu tablo, artık “kaza” kelimesiyle geçiştirilemeyecek kadar ağırdır.
Bu Bir Doğal Afet Değil, Önlenebilir Bir İhmal Zinciridir
Sorulması gereken soru nettir:
Aynı kurum, aynı yerde, aynı tür kazayı nasıl tekrar yaşar?
Sultansuyu Tarım İşletmesi, yalnızca bir çiftlik değildir.
Burası:
Milyonlarca lira değerinde yarış atlarının yetiştirildiği,
Devletin tarım ve hayvancılık politikalarının vitrini olması gereken,
Güvenliğin, disiplinin ve planlamanın en üst seviyede olması beklenen bir kamu kuruluşudur.
Buna rağmen:
Tavla güvenliği neden yeterli değildir?
Çevre çitleri neden hâlâ karayoluna çıkışı engelleyememektedir?
Karayoluna komşu bir alanda ikincil güvenlik bariyerleri neden kurulmamıştır?
2019’daki olaydan sonra hazırlanan raporlar neden raflarda kalmıştır?
Bu soruların cevabı verilmedikçe, yaşanan her kayıp idarenin sorumluluğundadır.
Sadece Taylar Değil, Kamu Güveni de Telef Oluyor
Bu olaylar yalnızca hayvan refahı meselesi değildir.
Bu kazalar:
Sürücülerin hayatını tehlikeye atan,
Kamuya ait maddi kaynakları heba eden,
Devlete duyulan güveni zedeleyen olaylardır.
Bugün telef olan bir tay, yalnızca bir hayvan değildir;
O tay:
Yıllarca süren bir emeğin,
Kamunun parasının,
Bilimin, ıslah çalışmalarının ve planlamanın sonucudur.
Ve her tekrar eden kaza, “Bu kurum yönetilebilir mi?” sorusunu daha yüksek sesle sordurmaktadır.
Malatya Neden Hep Aynı Soruyu Soruyor?
Malatya kamuoyu artık şunu bilmek istiyor:
Sorumlu kim?
Hangi idari yaptırım uygulandı?
Hangi yönetici hesap verdi?
Bir sonraki kazayı önlemek için somut olarak ne yapıldı?
Çünkü görünen tablo şudur:
Olaylar yaşanıyor, birkaç gün konuşuluyor, sonra unutuluyor. Ta ki bir sonraki kaza olana kadar.
Bu Bir Uyarı Değil, Son Alarmdır
Sultansuyu Tarım İşletmesi’nde yaşananlar artık bir “ihmal” değil, sistematik bir yönetim zaafıdır.
Eğer bugün gerekli önlemler alınmazsa, yarın:
Telef olan tay sayısı değil,
Hayatını kaybeden insan sayısı konuşulabilir.
Bu yüzden çağrımız nettir:
TİGEM Malatya’da gerçek bir denetim, gerçek bir sorumluluk ve gerçek bir değişim zorunludur.
Aksi hâlde, aynı yol aynı sonu üretmeye devam edecektir.
