Hz. Muhammed Mustafa’nın (s.a.v.) dünyayı teşrif ettiği gece olan Mevlid Kandili, ümmet-i Muhammed için bir yenilenme, tefekkür ve kulluk vesilesidir. Bu gece, sadece bir doğum günü kutlaması değil, aynı zamanda rahmet peygamberinin insanlığa bıraktığı mirasın yeniden hatırlanması, imanların tazelenmesi ve gönüllerin nurlanmasıdır.
1. Kur’ân-ı Kerim ve Peygamber’i Anmak
Cenâb-ı Hak Kur’ân’da şöyle buyurur:
> “Andolsun ki, Allah’ın Resûlünde sizin için, Allah’ı ve ahiret gününü umanlar ve Allah’ı çok zikredenler için en güzel örnek vardır.” (Ahzâb, 33/21)
Mevlid Kandili’nde Kur’ân tilaveti yapmak, özellikle Yâsîn-i Şerif, Fetih ve İhlâs sûrelerini okumak, Resûlullah’ın getirdiği vahyin nurunu hatırlamak ve hayatımıza tatbik etmeye söz vermek önemlidir.
2. Salavat ve Zikir ile Kalbi Canlandırmak
Mevlid Kandili gecesinde en faziletli amellerden biri salât ü selâm getirmektir. Peygamber Efendimiz (s.a.v.) şöyle buyurur:
> “Kim bana bir defa salât-ü selâm getirirse, Allah ona on defa rahmet eder.” (Müslim, Salât, 70)
Bu gece binlerce salavat getirmek, hem Resûlullah’ın şefaatine vesile olur, hem de kalbi zikre alıştırır. Tasavvuf ehli, kandil gecelerinde “Salât-ı Tefriciye, Salât-ı Münciye ve Salât-ı Nâriye” gibi salavatları çokça okumayı tavsiye etmiştir.
3. Tefekkür ve Muhasebe
Mevlid, sadece bir sevinç gecesi değil, aynı zamanda ümmetin kendi hâlini sorgulaması gereken mübarek bir vakittir. Allah Resûlü’nün örnek hayatı karşısında, bizlerin iman, ibadet, ahlâk ve hizmet yönünden ne kadar O’na benzediğimizi düşünmek gerekir. İmam Gazâlî, İhyâ-u Ulûmiddîn’de müminin gecelerini muhasebe ile geçirmesini tavsiye eder. Kandil gecesi bu muhasebe için eşsiz bir fırsattır.
4. Dua ve Tövbe
Kandil geceleri, tövbe kapılarının ardına kadar açıldığı zamanlardır. Nitekim Peygamberimiz (s.a.v.) şöyle buyurur:
> “Allah Teâlâ her gece dünya semasına iner. Gecenin son üçte biri girince, ‘Bana dua eden yok mu, icabet edeyim; benden isteyen yok mu, vereyim; istiğfar eden yok mu, affedeyim’ buyurur.” (Buhârî, Teheccüd, 14)
Mevlid gecesinde bol bol istiğfar etmek, geçmiş günahlardan arınmaya ve yeni bir başlangıç yapmaya vesile olur.
5. Sadaka ve İnfak
Peygamberimiz (s.a.v.) doğduğu gece insanlığa bir rahmet hediyesi olmuştur. Bu rahmeti paylaşmanın en güzel yollarından biri de ihtiyaç sahiplerine yardım etmektir. İmam Rabbânî, Mektûbât’ında mübarek gecelerde yapılan sadakanın kat kat sevap kazandırdığını ifade eder. Fakirlere yemek yedirmek, çocukları sevindirmek, Kur’ân talebelerine destek olmak Mevlid’in ruhuna uygundur.
6. İlim ve Sohbet Meclisleri
Mevlid Kandili’nde yapılacak en değerli ihyalardan biri de Resûlullah’ın hayatını, sünnetini ve ahlâkını anlatan sohbetlerdir. İmam Süyûtî, Hüsnü’l-Maksad fi Amelil-Mevlid adlı risalesinde mevlid toplantılarının bid‘at değil, bilakis güzel bir âdet olduğunu belirtmiş, bu tür toplantılarda Kur’ân okunmasını, siyer anlatılmasını ve salavat getirilmesini teşvik etmiştir.
7. Aile ve Toplum İçinde İhya
Mevlid Kandili sadece camilerde değil, evlerde de ihya edilmelidir. Anne-babaların çocuklarına Peygamber sevgisini aşılaması, aile içinde siyer sohbetleri yapılması, kandil simidi veya ikramlarla bereketin paylaşılması, bu gecenin manevî atmosferini güçlendirir.
---
Sonuç
Mevlid Kandili, Hz. Peygamber’i sadece anmak için değil, aynı zamanda O’nun getirdiği hakikatleri yaşamak için bir fırsattır. İhya, şekilsel bir merasimle sınırlı kalmamalı; kalbin, aklın ve hayatın yeniden Allah Resûlü’ne bağlanmasıyla gerçekleşmelidir. Bu geceyi ihya eden mümin, aslında kendi hayatını Resûlullah’ın nuruyla yeniden inşa etmiş olur.
---
Kaynakça
Kur’ân-ı Kerim
Buhârî, Teheccüd
Müslim, Salât
Gazâlî, İhyâ-u Ulûmiddîn
İmam Rabbânî, Mektûbât
Celâleddîn es-Süyûtî, Hüsnü’l-Maksad fî Amelil-Mevlid
İbn Kesîr, el-Bidâye ve’n-Nihâye
Erkan Can Akan