Malatya'nın Yöresel Sofra Kültürü: Kiraz Yaprağı Sarması ve Köfte Çeşitleri
Malatya mutfağı, yalnızca kayısısıyla değil, köklü yemek kültürüyle de dikkat çekiyor.
Malatya mutfağı, yalnızca kayısısıyla değil, köklü yemek kültürüyle de dikkat çekiyor. Özellikle coğrafi işaret tesciline sahip Kiraz Yaprağı Sarma Köfte, yörede “avrat köftesi” olarak da biliniyor. Bahar aylarında toplanan taze kiraz yapraklarının içine bulgur ve yarma ile hazırlanan küçük parçaların sarılmasıyla yapılan bu özel lezzet, baharat kullanılmadan hazırlanmasıyla Anadolu’da benzeri bulunmayan tek yemek olarak öne çıkıyor.
Yapımı zahmetli olan kiraz yaprağı köftesi, piştikten sonra yoğurt ve tereyağlı soğan sosu ile sunuluyor. Yörede hem günlük sofralarda hem de misafirlere ikram edilen bu yemek, Malatya’nın mutfak zenginliğini yansıtıyor.
Kiraz yaprağının yanı sıra ayva, fasulye, dut, menekşe, fındık, asma yaprağı hatta sığırdili yaprağıyla da yapılan ekşili köfteler sofralarda çeşitlilik yaratıyor.
Haşlama Usulü Malatya İçli Köftesi
Malatya’nın bir diğer simge lezzeti ise içli köfte. Yörede kızartma yöntemi kullanılmaz, köfte haşlama usulüyle hazırlanır. İç harcı kıymalı, ıspanaklı ya da susamlı yapılabilen içli köfte, ince bulgur veya değirmen bulguruyla yoğrulur. Kaynar tuzlu suda pişirilen köfteler, üzerine tereyağı gezdirilerek servis edilir. Geleneksel mutfakta kızartılmış içli köfteye rastlanmaz.
Köfte Çeşitleri Sofraya Renk Katıyor
Malatya mutfağında köfte yalnızca iki tarifle sınırlı değil. Etli Dolma Köfte, Yavandan Köfteler, Yumru Köfte, Elmalı Köfte, Patlıcanlı Köfte, Kabaklı Yoğurtlu Köfte, Mercimekli Çiğ Köfte, Tiritli Dolma Köfte, Sıkma Köfte ve daha niceleri sofralarda farklı tatlar sunuyor.
Bu çeşitlerin ortak özelliği, genellikle bulgur ve yarma kullanılması, yoğurt, tereyağı, soğan gibi tamamlayıcı lezzetlerle sunulması. Bazı tariflerde sebzeler ve meyveler de kullanılarak Anadolu’nun başka bölgelerinde görülmeyen tatlar ortaya çıkıyor.
Malatya Mutfağının Önemi
Halk kültürü araştırmacılarının aktardığına göre, bu yemeklerin çoğu sadece Malatya’da yapılmakta ve komşuluk ilişkilerinde önemli bir yere sahip. Özellikle zahmetli yemekler kadınların yardımlaşarak hazırladığı sofraların vazgeçilmezi.
Malatya mutfağı, köfte çeşitleriyle hem kültürel belleği yaşatıyor hem de coğrafi işaretli ürünleriyle Türkiye’nin gastronomi haritasında kendine özel bir yer edinmeye devam ediyor.
Bakmadan Geçme
