Özge Sever

Pembe Pempe Pespembe

Özge Sever

 Bu yazıyı yazmayı çok uzun süredir planlıyorum ama yazmak için o pembiş araçların gelmesini bekledim ve o beklenen gün geldi, Malatya’da pembe trambüsler hizmet vermeye başladı. Pembe pembe pespembe desem de mavi mavi masmavi şarkısından esinleniyorum. Mavi olsaydı daha güzel olurdu hem şarkıya uyumlu hem de en sevdiğim renk gider hemen binerdim.

 

            Pembe ve mavi işte konuya bu iki renkten,  pembe trambüse ihtiyaç duyulmaya sebep olan nedenin kökenine inerek başlamak istiyorum. Bir kadın hamile kaldığında bebeğin cinsiyeti belli olur olmaz hazırlıklar başlıyor. Cinsiyeti kız ise pembe, erkek ise mavi!  Bebek odaları, kıyafetler derken daha çocuk doğmadan cinsiyetlerinin farkı üzerlerine yükleniyor. Yahu bebeğin rengi mi olur desek de oluyor işte, toplumsal alışkanlıklar bebeklikte başlıyor. Bebek büyüyor sokakta oynayan çocuk oluyor bu kez de sen kızsın sokakta öyle oturulmaz, etekle şöyle otur, aman kızım bir yerini gösterme, kızlar top oynamaz vs. diye diye sarıp sarmalanmaya başlandı. Erkek çocuğa ise göster oğlum amcana pipini, duvara işe ne olacak gibi itici alışılagelmiş cümleler ile cesaret depolaması yapılıyor. Çocuk sanıyor ki pipi sadece onda var ve bunun artı bir durum olduğunu düşünüyor çünkü çocuğa doğduğu günden itibaren o mesaj kodlandı. Erkek ve kızdan bir sıfır önde! Böyle yetişmeye başlayan çocuklar ergenlik dönemi geldiğinde baskı görmeye devam ediyor. Kız,  sen kızsın senin erkek arkadaşın olamaz baskısıyla kafeslenirken, erkek de aferin oğluma, çapkın oğlum benim, erkeğin elinin kiri tabii olacak yazarken bile midemi bulandıran benzeri cümleler içeren baskıya maruz kalıyor. İki tarafında ileride kişilini etkileyecek psikolojik bir baskı bu. Çocukları böyle yetiştirip birer birey yapıyoruz sonra vay efendim sapık, tacizci, şu, bu. O senin eserin. Eğitim düzeyi ve çocuk yetiştirmedeki eksiklikler derinlemesine incelenmeli. Her aile böyle yetiştiriyor demiyorum ama her gün haberlerde okuyoruz, izliyoruz. Ülkenin hali ortada…

 

                 Pembe Trambüs Hayrola

           Gelelim pembe trambüse. Öncelikli olarak kadınların böyle bir talepte bulunmasını kesinlikle eleştirmiyorum, ihtiyaç duyulmasını anlamıyorum fakat eleştirmiyorum. Benim de anlamam ne kadar gıt yahu! Ortada bir ihtiyaç varmış, talep edilmiş ve geri dönüş yapılmış.  Trambüs Malatya’da büyük bir facia, bir o kadar da yanlış bir ulaşım aracı. Faaliyete geçmeden önce çok ses getirdi, kullanıma başladığından çok fazla gündeme geldi. Otobüsten farklı bir ulaşım aracı hızlı bir araç olmadı gerekirken çok yavaş bir araç olarak trafikte yerini aldı. Maşti’den hareketle araştırma hastanesi üzerinden üniversiteyi dolaşıp geri dönen bir yol haritası var. Trambüs kullanılmaya başlayınca şehir merkezi ve üniversite arasında çalışan körüklü otobüsler tarihe karıştı.  Öğrenciler dolmuş ya da tarmbüse mecbur kaldı mı!  Dolmuşa binse tıklım tıklım trambüse binse nefes almaya yer yok. Aşağıya tükürse sakal yukarıya tükürse bıyık yani. Ne yapsın öğrenci, ayak mahkum şikayet ede ede biniyor. Trambüs hastaneden yolcu alıp üniversiteye girdiğinde, elini, kolunu sallayan üniversiteye giriş yapabiliyor güvenlik maalesef pasif durumda.  Ne vatandaş memnun ne öğrenci ama şehirde bir yenilik var mı? evet var. Yeni bir ulaşım aracı geldi hem de Türkiye’de ilk defa Malatya’ya, teşekkürler Malatya Büyükşehir Belediyesi. Üniversite öğrencileri çok isyan etti, sesini duyurabilmek için kampanyalar başlattı. Kötü şartlarda yolculuk yapmayı hiç kimse istemez bunun kadını-erkeği, genci-yaşlısı olmaz ama hiçbir şey değişmedi. Öğrenciler bir yıl boyunca bu şartlarda yolculuk yaptı, şimdi belediye kadın vatandaşların böyle bir talebi vardı diye yeni bir uygulama yapıyorsa ben samimiyeti sorgularım, öğrencilerin şikâyetleri niye hiçe sayıldı merak ederim.

 

Kadınların rahatsız olmasını ve talebini kabul ederim. Herkesin kendi değerleri, inançları farklı ve bunlar doğrultusunda bir takım şeylerden rahatsızlık duymuş ve böyle bir istekte bulunmuş olabilirler. Peki çözüm bu mu? Oturulmuş düşünülmüş, bütçe hesaplanmış, iki tane trambüsü alıp pembeye boyayalım mı denilmiş?

 

                     Çözüm Pembe Sen Binme

                 Pembe trambüsün olumlu yanı kadınların rahatça yolculuk yapabilmesi ise olumsuz yönleri neler? Sosyal medya hesabında kişiler ve sayfalar kadına yapılan bir hakaret olarak değerlendirdi, kadını bu şekilde koruma altına almanın mantıksız olduğunu dile getirdi. Bu yoruma da katılıyorum ama ben karşı cins açısından yorum yapmak istiyorum. Siz koca bir şehrin erkeklerine Malatyalı kardeşler hepiniz kadınları rahatsız ediyorsunuz bakın bu yüzden kadınlar bizden bunu talep etti, sizi onlardan uzaklaştıracağız dediler. Bu bence kadınlardan ziyade erkeklere yapılan bir hakaret. Ben yaklaşık 5 yıldır Malatya’da yaşıyorum bu dolmuşta bana yer vermeye çalışan kardeşe, trambüste gel kızım otur diyerek yaşına bakmadan sırf kadın ayakta gitmesin diye yer vermeye çalışan amcama hakaret. Kadınlar otursun erkeler ayakta gitsin pozitif ayrımcılığını da desteklemiyorum ama bu şehirde hala bu değer var. Yaşlı da olsa sen genç iken ona yer vermen gerekiyorken o seni oturtmaya çalışıyor. Ben öyle her gün taciz haberleri okumuyorum bu şehirde, yolculuk yaptığım araçlarda görmedim, karşılaşmadım ama nadirde olsa birkaç kere duydum yalan değil. Birkaç kişi yaptı diye bütün şehirdeki erkekleri suçlamak ne kadar doğru? Çözümü kadını ayrıştırmak mı yoksa hukuki düzenlemeler yaparak taciz olaylarını en aza indirmek hatta yok etmek mi? Erkekler ne yaptı tepki göstermek yerine alkışladı. Ne acı!

 

             Malatya’nın sesi programı için sokak röportajı yaptığım dönemde olumlu yorum yapan vatandaşların sayısı çoktu, yorumlarına saygı duyuyorum. Kadınlardan eleştirenlerin olması hoşuma gitmişti içten içe hala umut var demiştim onu da söylemeden geçmeyeceğim. Erkek bir konuşmacım şöyle demişti “Onlar bizmle yolculuk yapmak istemiyorsa biz de istemiyoruz, bizim içinde mavi trambüs olsun” tepki tepkidir bu yorumu beğendim. Yaşlı bir teyzeciğim de yapmışlar kızım olsun isteyen istediğine binsin, hangisi önce gelirse ona bineriz demişti. O da haklı durakta niye beklesin ki herhangi birine binip evine ulaşamaya çalışacak. Ben daha çok kimler bunu talep etmiş de belediye seslerini duymuş onu merak ediyorum. Pembe trambüs isteme nedenlerini konuşmak isterdim. Oysa bu şehirde hala senin anana, bacına yapılsa hoşuna gider mi mantığı hayattaydı. Geçen gün arkadaşımın bir paylaşımı dikkatimi çekti, üniversite yaşanan bir olay erkek öğrenci durakta diyor ki bunlara pembe trambüs verildi hala buna biniyorlar. Bunlar dediği kadınlar yorumu size bırakıyorum.

 

               2013 yılında Malatya’ya üniversite okumak için geldiğimde doğunun incisi, doğunun Paris’i gibi benzetmeleri çok duymuştum. Binlerce öğrenciyi içinde barındıran bir üniversiteye sahip, ikinci üniversite için temeller atılmaya hazırlanan bir şehre sizce yakıştı mı? Öğrenci Malatya’yı tercih etmek ister mi artık önyargı oluşmadı mı? Hadi öğrenci tercih etti diyelim aile sanki bu şehirde her gün taciz olayları yaşanıyormuş gibi endişe duymayacak, kızını güvenli bir şehir diyerek içi rahat gönderebilecek mi?

 

          İnsanlığa yakışmadı bu Türkiye’de ilk olan uygulama, Malatya’ya hiç yakışmadı. Olumlu bir yanı varsa olumsuz çok yanı var ben özetlemeye çalıştım.

Biz Ey Türk Gençliği diye bizi ayırmak yerine birleştiren bir Atanın evlatlarıyız. Bu bilinç ile yaşamayı bilirsek kimsenin kılına zarar gelmez bu memlekette.

Yazarın Diğer Yazıları